نمای خشک اصطلاحی است که در بین فعالین حوزه ساخت و ساز در ایران رواج یافته و منظور از آن ایجاد و اجرای نما بدون استفاده از ملات سنتی می باشد. در واقع معادل انگلیسی برای نمای خشک وجود ندارد. در این سیستم، یک محفظه تهویه بین روکش نما و عایق ایجاد می گردد. در نتیجه مشکل انتقال حرارت و چگالش از بین می رود. بنابراین از نظر عایق بندی ساختمان موثرترین سیستم محسوب شده و از استقبال گسترده معماران و سازندگان برخوردار می باشد.

این سیستم نما شامل سه قسمت می باشد:

• عایق حرارتی
• چارچوب آلومینیومی
• پانل های منفذ دار

یکی از این گونه سیستمهای نمای ساختمان، سیستمهای نمای تهویه دار است.

درسیستم نما خشک تهویه دار یک محفظه هوا بین عایق و روکش بیرونی ایجاد می گردد. گرم شدن هوا در فضای حائل نسبت به دمای محیط منجر به اثر دودکشی شده و تهویه مداوم در محفظه ایجاد می کند. این امر باعث تخلیه دائمی بخار آب از داخل و خارج ساختمان می شود. بنابراین عایق را خشک نگه داشته و در مصرف انرژی نیز صرفه جویی زیادی می کند. شکل زیر به صورت گرافیکی این مسئله را نشان می دهد:

در ویدئوی زیر به صورت شماتیک به آموزش نحوه نصب نما خشک (تهویه دار) پرداخته می شود.

اولین موردی که در مورد یک ساختمان به ذهن متبادر می گردد چیست؟ چه برای تجارت و چه برای زندگی؟ نمای ساختمان اولین چیزی است که برای ما مهم است و آن هم از لحاظ زیبایی و هم از لحاظ کاربردی مورد توجه است. از گذشته تا کنون، انتخاب بهترین و مناسب ترین نمای ساختمان همیشه از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. قاعده ای که در سبک معماری یک کشور و در مقیاس کوچکتر در یک شهر استفاده می شود، شامل باورها و اعتقادات آن سرزمین می باشد.

متریال مورد استفاده یک عنصر اساسی است که علاوه بر چشم نواز بودن باید دارای استحکام خوب، طول عمر مناسب و استانداردهای لازم با توجه به بودجه ای که برای آن هزینه شده است، باشد. نمای بیرونی مانند یک لایه محافظ برای ساختمان ها است و در نظر گرفتن نکاتی در انتخاب و اجرای نمای ساختمان بسیار اهمیت دارد: در نظر گرفتن شرایط آب و هوایی، موقعیت جغرافیایی ساختمان، تعداد طبقات ساختمان و …

به طور کلی نمای ساختمان را می توان به سه دسته تقسیم کرد(منبع):

• نمای ساختمان کلاسیک
• نمای ساختمان نئوکلاسیک
• نمای ساختمان مدرن

نمای ساختمان کلاسیک

نمای کلاسیک یا رومی ساختمان، برگرفته از معماری کلاسیک رومی و یونانی است. سبکهای معماری متولد شده در اروپا پس از رنسانس را می توان معماری کلاسیک دانست. طیف وسیعی از نماهای کلاسیک در سراسر جهان قابل مشاهده بوده و ایده های متفاوتی از آن گرفته شده است و طرفداران خود را دارد.

تقارن یکی از اصول جدایی ناپذیر طراحی و اجرای نما خشک کلاسیک است و نوعی سیستم اصیل می باشد. بنابراین در این عصر، گرایش به نمای کلاسیک افزایش یافته است. از سوی دیگر، نمای کلاسیک احساس عظمت را برای ساکنان و افرادی که از بیرون آن را تماشا می کنند به ارمغان می آورد. زیرا می توانند ببینند کشورهای صاحب سبک در معماری، ساختمان های اداری خود را به سبک کلاسیک می سازند.

نمای ساختمان نئوکلاسیک

سبکهای معماری متولد شده در اروپا پس از رنسانس را می توان معماری کلاسیک دانست. نمای نئوکلاسیک در واقع متمایز از سایر ساختمانهای کلاسیک و مدرن است. یکی از ویژگیهای متمایز معماری نئوکلاسیک، تأثیر دیوار است که به هر قسمت از آن شخصیت منحصر به فردی می بخشد. می توان گفت که نئوکلاسیک ها از طرحهای کلاسیک در سبک مدرن استفاده می کنند. به عنوان مثال، در طراحی داخلی و طراحی نما، یک ساختمان کلاسیک دیده می شود.

از ویژگی های این سبک از نمای خشک می توان به اجرای تزئینات و طرح های کلاسیک به همراه امکانات مدرن و جدید در طراحی نمای ساختمان اشاره کرد. همچنین رعایت تقارن و تناسب موجود در معماری کلاسیک و استفاده از مصالح سنتی مانند آجر سنگی و چوب در اجرای نمای خشک از دیگر ویژگی های این سبک می باشد .

نمای مدرن ساختمان

اجرای نمای خشک در معماری مدرن در دهه های اولیه قرن بیستم آغاز شد. برخلاف سبک قدیمی با طراحی پیچیده ، طراحان سعی می کنند راه هایی را برای دسترسی بیشتر به معماری بیابند. اصول استاندارد همه این طرح ها سادگی ، کارآیی و ظرافت است. نمای مدرن را می توان با طراحی خلاقانه و جسورانه تشخیص داد و همیشه می توانید در آن انتظار شگفتی داشته باشید. ویژگی های این سبک استفاده از ریتم های عمودی، افقی و زاویه دار و استفاده از مواد و فناوری های جدید است. نوآوری در این سبک بسیار حیاتی است.

اصول طراحی سبک مدرن

1. عدم وجود تزئینات در نمای یک خانه مدرن ؛ تزئینات حذف می شوند و بسیار ساده خواهند بود. در این سبک متریال و اتصالات صریح کنار هم قرار می گیرند.
2. استفاده از مصالح و سیستم های مدرن در اجرای نمای خشک، ستون های فولادی نمایان و بلوک های بتنی به عنوان مصالح کامل استفاده می شود.
3. با استفاده از مصالح سنتی به روشهای جدید، از مصالحی مانند چوب، آجر و سنگ به روشهای ساده استفاده می شود.
4. بر رنگ طبیعی متریال تأکید کنید. به جای رنگ آمیزی متریال مورد استفاده، آنها با ظاهری مدرن و با رنگ طبیعی خود نمایش داده می شوند.

بر اساس سبکهای استفاده شده در نمای خشک، متریال متفاوتی می توان در آن به کار برد. در ادامه عناوین برخی از این انواع متریال نمای ساختمان عنوان می گردد که در اجرای این نوع نما کاربرد دارد (برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد هر کدام از این متریال روی آنها کلیک کنید).

1. نمای کرتن وال (Curtain Walling)
2. نمای اچ پی ال (HPL)
3. نمای ترمووود(Thermowood)
4. نمای سرامیک (Ceramic)
5. نمای کامپوزیت (Aluminum Composite)
6. نمای لوور (Louvre)
7. نمای فولادی(Steel facade)
8. نمای پانلی (Panel frame)
9. نمای هموستاتیک (Homeostatic)
10. نمای دو پوسته (Double-skin)
11. نمای سایه بان خورشیدی (Solar shading)
12. نمای شیشه ای (Glazing)
13. نمای دیوار عایق بندی شده (Insulated wall)
14. نمای خود تمیز کننده(Self-cleaning)
15. نمای استیل و شیشه(Steel and glass )

آیا اجرای نمای خشک در پروژه های ساختمانی را می دانید؟ دلیل اصلی انتخاب نما این است که لایه محافظتی را به ساختمان اضافه می کند. نما در واقع مقاومت مکانیکی هر ساختمان را افزایش می دهد. ساختمانهایی که دارای نما هستند در برابر ترکهای ناشی از دما یا تغییرات آب و هوایی، جذب آب، نور خورشید و انواع آلودگی در مقایسه با سازه های بدون نما مقاوم تر هستند. همچنین سطوح نما می توانند ساختمان را در برابر باران، رطوبت و بادهای شدید محافظت کنند.

یک مزیت جایگزین استفاده از نمای خشک این است که منجر به کمترین هزینه در تعمیر و نگهداری ساختمان می گردد. در مقایسه با سطوح رنگ شده،  این نما نیاز به تمیز کردن یا تعمیر بسیار کمی دارد. در واقع، آنها به چیزی بیش از یک شستشوی معمولی نیاز ندارند تا ظاهری تمیز و نو داشته باشند.

اگرچه دلایل اولیه استفاده از نمای خشک در یک پروژه ساختمانی دلایل عملیاتی است، اما جنبه زیبایی نیز در آن وجود دارد که باید در نظر گرفته شود. نمای مناسب انتخاب شده می تواند ظاهر کلی ساختمان را به طرز چشمگیری تغییر دهد و جذابیت آن را تغییر دهد و ارزش فروش آن را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. به همین دلیل است که تولید کنندگان نما انواع مختلفی از سبک ها و متریال را در طراحی و اجرا ارائه می دهند. به عنوان مثال، بسته به ترجیح معمار یا سازنده، نماهای مختلفی را می توان در رنگ ها و پرداخت های مختلف، از صیقلی گرفته تا زبر، خریداری کرد.

استفاده از سیمان در نمای سنتی برای اتصال متریال نما به بدنه ساختمان و همچنین متریالهایی مانند سنگ، باعث سنگین شدن نما می گردد. این سنگینی به مرور زمان باعث ایجاد تاثیرات منفی روی سازه اصلی ساختمان می گردد. در نمای خشک به علت سبک بودن آن، این عیب برطرف گردیده است.

به علت وجود فضا بین نما و ساختمان، امکان گردش هوا بین آنها وجود داشته و باعث می گردد در فصول گرم، دمای مطبوعتری در ساختمان وجود داشته باشد. به علاوه تهویه مناسب باعث کاهش مصرف انرژی در ساختمان می گردد.

اغلب متریال مصرفی در نمای خشک قابل بازیابی است. همچنین این نوع نما دورریز کمتری نسبت به نمای خشک سنتی دارد.

موارد و متغیرهای متعددی در قیمت گذاری یک نمای خشک تاثیر گذار می باشد. عدم توجه مناسب به هر کدام از این موارد می تواند به تخمین نا مناسب هزینه ها بیانجامد. مهمترین این متغیرها عبارتند از:

• نوع متریال نمای خشک
• سطح کیفی متریال انتخابی
• مساحت نما
• ارتفاع ساختمان
• وجود یا عدم وجود اشکال هندسی پیچیده در نمای ساختمان
• مکان فیزیکی و جغرافیایی پروژه